Air Zoom

Μια νέα μορφή Air

Από τότε που εισήχθη στη σουίτα τεχνολογιών της Nike το 1977, το Air cushioning αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παραγωγής της μάρκας. Για μια δεκαετία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη - μέχρι που ο Tinker Hatfield σχεδίασε το πρώτο παπούτσι Air Max. Με τον ορατό αέρα, το πρωτοποριακό του αθλητικό παπούτσι γνώρισε τεράστια επιτυχία, η οποία αναπόφευκτα οδήγησε σε περαιτέρω καινοτομίες στην τεχνολογία. Η επόμενη επανάληψη του Air cushioning θα παρείχε ένα διαφορετικό είδος μαξιλαριού κάτω από το πόδι, το οποίο ήταν πολύπλοκο στην κατασκευή του αλλά όχι λιγότερο αξιοσημείωτο στα αποτελέσματά του. Ονομάστηκε Zoom Air και έδωσε μια εντελώς νέα διάσταση στη διάσημη τεχνολογία.

Δημιουργία έντασης

Το Air Zoom αναπτύχθηκε επί σειρά ετών και αρχικά δημιουργήθηκε ως τεχνολογία επιδόσεων για την υποστήριξη αθλητών όλων των ειδών. Τρέχοντας παράλληλα με τις εκδόσεις Air Max, προσέφερε μια διαφορετική επιλογή αντικραδασμικής προστασίας: κάτι επίπεδο, χαμηλό στο έδαφος και αποτελεσματικά βελτιωμένο. Το μυστικό του ήταν οι συνθετικές ίνες που εισήχθησαν μέσα στην ανθεκτική τσέπη Air. Αυτές οι κλωστές τεντώνονταν σφιχτά και συνδέονταν με το πάνω και το κάτω μέρος μιας μονάδας Air υπό πίεση, όπου κρατούνταν σε τεντωμένη κατάσταση. Αυτό βοήθησε στο να τραβηχτεί το μαξιλάρι Air σε μια επίπεδη θέση που έφερνε τον χρήστη κοντά στο έδαφος, παρέχοντας αυξημένη σταθερότητα. Το Zoom Air είχε επίσης απίστευτη απόκριση, ένα χαρακτηριστικό που προέκυπτε από τις εκτατές ίνες του. Καθώς το πόδι πίεζε προς τα κάτω τη μονάδα Air Zoom, αυτές οι ίνες κάμπτονταν και χαλάρωναν, προτού επανέλθουν σαν ελατήριο καθώς το πόδι ανασηκωνόταν. Ενώ ο Air εκπλήρωνε το συνηθισμένο του ρόλο, δηλαδή να μαλακώνει την πρόσκρουση, η λειτουργία των ινών ήταν να προσφέρουν εξαιρετική επιστροφή ενέργειας. Αυτό δημιούργησε ένα μαλακό βήμα που ακολουθούσε μια ισχυρή ώθηση από το έδαφος, κάνοντας τις κινήσεις πιο γρήγορες και πιο αποτελεσματικές.

Αυτά τα χαρακτηριστικά έκαναν την τεχνολογία Air Zoom ιδανική για αθλήματα που απαιτούσαν γρήγορες κινήσεις, μεγιστοποιώντας τις επιδόσεις με την εξοικονόμηση μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου από τους χρόνους σπριντ ενός αθλητή. Όταν το πρώτο παπούτσι Air Zoom, το Nike Air Go LWP (Lightweight Performance), κυκλοφόρησε το 1995, το γεγονός αυτό τονίστηκε στις αφίσες που παρουσίαζαν το σχέδιο. Δίπλα σε μια φωτογραφία του αστέρα του NBA Tim Hardaway υπήρχε μια γραμμή κειμένου που τόνιζε την ικανότητα της τεχνολογίας να του επιτρέπει να τρέχει πιο γρήγορα και να πηδάει πιο ψηλά. Η εικόνα αναφερόταν επίσης στο Zoom Air ως αντικραδασμικό σύστημα "Tensile-Air", το οποίο η Nike επέλεξε να το αποκαλεί τις πρώτες ημέρες ως αναφορά στην ένταση των χιλιάδων ινών μέσα στον θύλακα αέρα. Ωστόσο, δεν επρόκειτο να διαρκέσει πολύ, καθώς το Tensile Air έγινε Zoom Air αργότερα την ίδια χρονιά, όταν χρησιμοποιήθηκε στο Air Zoom Flight 95, το οποίο φορούσε ένας άλλος διάσημος μπασκετμπολίστας της εποχής, ο Jason Kidd. Η συλλογή Air Flight ήταν ήδη επιτυχημένη μέχρι τότε και η δημοτικότητά της βοήθησε στη διάδοση του ονόματος Zoom Air, καθώς η τεχνολογία επεκτάθηκε σε διάφορα μοντέλα της Nike.

Η προσαρμοστικότητα είναι το κλειδί

Ωστόσο, το μπάσκετ δεν ήταν το μόνο άθλημα που επωφελήθηκε από αυτή τη νέα τεχνολογία. Το Nike Air Go ήταν μέρος μιας σειράς παπουτσιών υπό την ομπρέλα LWP. Αυτή η σειρά περιλάμβανε επίσης το Air Scream LWP, το οποίο σχεδιάστηκε για cross-training, το Air Challenge LWP, που κατασκευάστηκε ως παπούτσι τένις και φορέθηκε από τον Andre Agassi, και το Air Zoom LWP, ένα παπούτσι για τρέξιμο με Zoom Air στο μπροστινό μέρος του ποδιού. Το εύρος των αθλημάτων και των επιφανειών στις οποίες εφαρμόστηκε τόσο νωρίς στη διάρκεια της ζωής του δείχνει την ευελιξία της τεχνολογίας. Μπορούσε να κατασκευαστεί σε όλα τα είδη των διαφορετικών σχημάτων σε διάφορα μεγέθη, πράγμα που σήμαινε ότι μπορούσε να προσαρμοστεί εύκολα σε οποιοδήποτε σημείο της σόλας, από τη φτέρνα μέχρι το μπροστινό μέρος του ποδιού και ακόμη και σε όλο το μήκος του παπουτσιού, ώστε να ταιριάζει στις ιδιαίτερες κινήσεις των διαφόρων αθλημάτων. Το 1997, αυτή η ιδιότητα ήταν που επέτρεψε στη Nike να τοποθετήσει ένα ζευγάρι μονάδων Zoom Air τη μία πάνω στην άλλη στο Air Foamposite One. Παράλληλα, το Foamposite περιείχε μια σειρά από άλλες τεχνολογίες της Nike που θα μπορούσαν να κάνουν το παπούτσι μπάσκετ ογκώδες και υπέρβαρο, αλλά με το Air Zoom στη σόλα του, παρέμεινε ελαφρύ και ευέλικτο.

Απορρόφηση για κάθε άθλημα

Τα παπούτσια που περιείχαν Zoom Air προσέφεραν πάντα αυτά τα πλεονεκτήματα, και μέχρι τότε είχε καθιερωθεί ως ένα δημοφιλές σύστημα απορρόφησης σε πολλά αθλήματα, όπως το μπέιζμπολ και το αμερικανικό ποδόσφαιρο. Το Zoom Air μπήκε στη θρυλική σειρά Air Jordan ήδη από το 1996 και έκτοτε προστέθηκε στα ρετρό μοντέλα του εμβληματικού Air Jordan 1. Στη συνέχεια, το μαξιλάρι τοποθετήθηκε στην ποδοσφαιρική μπότα Mercurial το 2001, με το δημοφιλές παπούτσι να αποκτά την πρώτη ειδική για το ποδόσφαιρο μονάδα Zoom Air στο Air Zoom Mercurial του 2022. Αργότερα, το 2005, ο Lance Mountain την εισήγαγε στο SB Blazer, αποδεικνύοντας ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να βελτιώσει και το skateboarding. Η αντικραδασμική προστασία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μακρόχρονης σειράς παπουτσιών τρεξίματος Pegasus από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στο Pegasus 27 το 2010. Την ίδια χρονιά, εμφανίστηκε επίσης σε ένα αθλητικό προπονητή επιδόσεων με την ονομασία Nike Zoom Vomero 5, ένα αθλητικό παπούτσι το οποίο έκτοτε έχει επανέλθει ως ένα δημοφιλές σχέδιο lifestyle.

Στα πόδια των θρύλων

Εκτός από την παρουσία του σε ένα τόσο μεγάλο εύρος αθλημάτων, το Zoom Air έχει κοσμήσει τα πόδια πολλών αθλητών στην πορεία, από τον παίκτη του μπέιζμπολ Ken Griffey Jr. και έναν από τους πιο ευκίνητους δρομείς του NFL, τον Barry Sanders, μέχρι την παγκοσμίου φήμης δρομέα αποστάσεων Paula Radcliffe, η οποία κέρδισε τον μαραθώνιο της Νέας Υόρκης με το Air Zoom Marathoner το 2004. Στην καλαθοσφαίριση, η τεχνολογία ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής, με πολλούς παίκτες να φορούν παπούτσια που την περιέχουν. Ο σπουδαίος Μάικλ Τζόρνταν την είχε στο 12ο παπούτσι με την υπογραφή του, το οποίο σχεδίασε ο θρύλος της Nike Tinker Hatfield. Η Sheryl Swoopes, σταρ του γυναικείου NBA και η πρώτη παίκτρια που απέκτησε τη δική της σειρά υπογραφών Nike, τα είχε επίσης ενσωματώσει στο Air Swoopes 2. Σήμερα, τα περισσότερα παπούτσια μπάσκετ της Nike έχουν Zoom Air στο εσωτερικό τους, οπότε πολλοί σύγχρονοι παίκτες εμφανίζονται με την τεχνολογία στα πόδια τους όταν βρίσκονται στα γήπεδα.

Μια διαρκώς εξελισσόμενη έννοια

Με τόσο μεγάλα ονόματα να φορούν σχέδια Air Zoom, είναι σαφές ότι η Nike έχει εργαστεί σκληρά για να διατηρήσει την καινοτομία της σχετική, κάνοντας ορισμένες αλλαγές με την πάροδο των ετών και διασφαλίζοντας ότι συνεχίζει να εξελίσσεται. Η πρώτη σημαντική αναβάθμιση παρουσιάστηκε το 1998 στο Nike Air Zoom Talaria του Tinker Hatfield, στο οποίο τοποθετήθηκε η πρώτη μονάδα Zoom Air που φορτώθηκε στο κάτω μέρος, φέρνοντάς την πιο κοντά στο κάτω μέρος της σόλας και οδηγώντας σε μια πιο ομοιόμορφη κατανομή του συστήματος απορρόφησης. Αυτό προσέφερε μια δεύτερη επιλογή μαζί με τις μονάδες με άνω φορτίο, οι οποίες είχαν το Zoom Air πιο κοντά στην κορυφή της ενδιάμεσης σόλας, ώστε το πόδι να πιέζεται πιο άμεσα σε αυτήν, δημιουργώντας μια ελαφρώς διαφορετική αίσθηση κάτω από το πόδι. Και τα δύο συστήματα χρησιμοποιήθηκαν σε επόμενα μοντέλα Zoom Air. Μετά από αυτό, το 1999, το Air Zoom Citizen παρουσίασε το πρώτο ορατό Zoom Air, με μονάδες τόσο στο μπροστινό μέρος όσο και στη φτέρνα. Αυτό επέτρεψε επιτέλους στους ανθρώπους να δουν τις εκτατές ίνες που έδιναν στα παπούτσια τους τέτοια αναπήδηση. Στη συνέχεια, το 2003, κυκλοφόρησε το Zoom Air Spiridon. Εισήγαγε για πρώτη φορά έναν ισχυρό θερμοπλαστικό κλωβό Pebax γύρω από τη μονάδα Zoom για να βελτιώσει τη σταθερότητα και να παρέχει πρόσθετη προστασία, ενώ παράλληλα ανέβασε τη φτέρνα πάνω από το επίπεδο που υπήρχε στα προηγούμενα παπούτσια. Με την πάροδο του χρόνου, η Nike εργάστηκε προς την κατεύθυνση μιας ορατής μονάδας Zoom Air σε όλο το μήκος, επιτυγχάνοντας το τελικά στο 10ο παπούτσι με την υπογραφή του LeBron. Το 2018, η τεχνολογία Zoom μετατοπίστηκε ξανά, καθώς το Zoom Turbo προστέθηκε στο Kyrie 5. Ο σχεδιασμός αυτού του θύλακα αέρα στο μπροστινό μέρος του πέλματος, ο οποίος τοποθετήθηκε εκεί ειδικά για να εξυπηρετήσει το στυλ παιχνιδιού του Irving Kyrie, έδωσε στον χρήστη αντικραδασμική προστασία πολλαπλών κατευθύνσεων για ακόμη μεγαλύτερη υποστήριξη κατά τη διάρκεια των περιστροφών και των πλευρικών κινήσεων.

Ένας γίγαντας της ιστορίας των μαξιλαριών

Περισσότερα από 25 χρόνια μετά την πρώτη χρήση του Zoom Air, η τεχνολογία συνεχίζει να χρησιμοποιείται στα παπούτσια της Nike. Πρόκειται για μια καινοτομία που έχει εξελιχθεί και βελτιωθεί μαζί με τους αθλητές που έχει υποστηρίξει, και, με αυτόν τον τρόπο, έχει κερδίσει τη θέση της δίπλα στους άλλους γίγαντες της Nike στον τομέα της αντικραδασμικής προστασίας: το ενθυλακωμένο Air και το Air Max. Έχει γίνει το σύστημα απορρόφησης που επιλέγεται για τα αθλητικά μοντέλα επιδόσεων της μάρκας, εξασφαλίζοντας τη θέση του ως μία από τις σπουδαιότερες τεχνολογίες υποδημάτων της εποχής μας.